Obezite Cerrahisi Kimler İçin Uygundur?
Obezite, günümüzde dünya genelinde en hızlı yayılan kronik hastalıklardan biridir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından da bir salgın olarak tanımlanan bu durum, sadece fiziksel görünümü değil, metabolik sağlığı ve yaşam süresini de doğrudan etkilemektedir. Kalp damar hastalıklarından Tip 2 diyabete, karaciğer yağlanmasından hormonal bozukluklara kadar birçok sistemik hastalığın temelinde obezite yer almaktadır.
Bu nedenle, belirli bir kilo eşiğinin üzerindeki bireyler için yalnızca klasik yöntemlere (diyet, egzersiz) bağlı kalmak yeterli olmayabilir. Obezite cerrahisi, bu bireyler için bilimsel olarak etkili ve uzun vadeli sonuçlar sağlayan bir tedavi seçeneğidir.
📐 Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Nedir?
VKİ (Vücut Kitle İndeksi), kişinin boy uzunluğuna göre vücut ağırlığının ne durumda olduğunu değerlendiren uluslararası bir ölçüm sistemidir. Obezite düzeyinin belirlenmesi ve cerrahi müdahaleye uygunluğun değerlendirilmesi açısından temel kriterdir.
🔢 VKİ Hesaplama Formülü:
VKİ = Kilo (kg) / Boy² (m²)
Örnek Hesaplama:
Bir kişi 1.65 m boyunda ve 82 kg ise:
👉 VKİ = 82 / (1.65 × 1.65) = 30.1
WHO Sınıflandırmasına Göre:
- 18.5 – 24.9: Normal
- 25.0 – 29.9: Fazla kilolu
- 30.0 – 34.9: 1. Derece Obezite
- 35.0 – 39.9: 2. Derece Obezite
- ≥ 40.0: Morbid Obezite (3. Derece)
VKİ'si 30 ve üzeri olan bireyler, özellikle sağlık problemleri de eşlik ediyorsa, obezite cerrahisi için aday olarak kabul edilmektedir.
⚖️ Neden Sadece Diyet ve Egzersiz Yeterli Olmayabilir?
Birçok birey, yıllar boyunca kilo vermek amacıyla farklı diyet programları, spor rutinleri ve yaşam tarzı değişiklikleri denemektedir. Ancak yapılan bilimsel çalışmalar, VKİ'si 30'un üzerinde olan bireylerde kalıcı kilo kaybı sağlama oranının, yalnızca diyet ve egzersizle %5-10 seviyelerinde kaldığını ortaya koymuştur. Bu düşük başarı oranı, hem metabolik direncin artması hem de hormonal dengenin bozulmasıyla ilişkilidir.
Özellikle aşağıdaki durumlar obezite cerrahisinin uygunluğunu artırır:
- Defalarca diyet ve egzersiz yapmasına rağmen kilo verememiş olmak
- Verilen kiloları kısa sürede geri almak (yo-yo etkisi)
- Tip 2 diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi gibi obeziteye bağlı hastalıkların varlığı
- Psikolojik olarak kilo verme sürecinde tükenmişlik yaşıyor olmak
Bu nedenle cerrahi, yalnızca "son çare" değil, aksine bilimsel temellere dayalı planlı bir tedavi protokolü olarak değerlendirilmelidir.
🧬 Obezite Cerrahisinin Uygunluk Kriterleri
Obezite cerrahisine adaylık değerlendirmesi, sadece VKİ değerine göre değil, multidisipliner bir yaklaşım çerçevesinde yapılır. Genel kabul gören uygunluk kriterleri şunlardır:
- VKİ ≥ 40: Herhangi bir ek hastalık olmasa dahi cerrahi önerilebilir.
- VKİ ≥ 35 ve eşlik eden hastalıkların varlığı: (Tip 2 diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi, karaciğer yağlanması, PCOS vb.)
- VKİ ≥ 30 ve diyabet gibi metabolik rahatsızlıkların varlığı
- Psikolojik değerlendirmeler sonucunda cerrahi sürece hazır olduğu belirlenen bireyler
Cerrahiden önce hasta, endokrinoloji, psikiyatri, kardiyoloji, göğüs hastalıkları gibi birçok branş tarafından değerlendirilmeli; bu sürecin ardından uygunluk kararı verilmelidir.
🧪 Gerçek VKİ Örnekleri
1.60 m boy / 77 kg ➜ VKİ: 30.1
1.70 m boy / 87 kg ➜ VKİ: 30.1
1.75 m boy / 93 kg ➜ VKİ: 30.3
Bu değerlerde olan bireyler, geçmişte birçok yöntem denemiş ve sonuç alamamışlarsa, cerrahi müdahale için değerlendirmeye alınabilirler.
🩺 Dr. Mustafa Erol'un Bilimsel ve Kişiye Özel Yaklaşımı
Op. Dr. Mustafa Erol, 30 yılı aşkın deneyimiyle obezite cerrahisi alanında hem Türkiye'de hem de yurt dışında binlerce başarılı operasyon gerçekleştirmiştir. Dr. Erol'un yaklaşımı, sadece ölçümlerle değil, hastanın genel sağlık durumu, yaşam kalitesi, ruhsal motivasyonu ve tedaviye uyum potansiyelini de dikkate alır.
📍 Her hasta için:
- Ayrıntılı ön değerlendirme
- Kişiselleştirilmiş ameliyat planlaması
- Multidisipliner takip (diyetisyen, psikolog, fizyoterapist desteği)
- Ameliyat sonrası uzun dönem izlem süreci
uygulanır.
Bu sayede cerrahi yalnızca kilo verdirmeyi değil, kişinin yaşam şeklini dönüştürmesini amaçlayan bir araç haline gelir.
🎯 Cerrahinin Bilimsel Olarak Kanıtlanmış Faydaları
- Kalıcı ve sürdürülebilir kilo kaybı
- Tip 2 diyabet kontrolünde başarı (%70-85 gerileme)
- Uyku apnesi, hipertansiyon, kolesterol dengesizliklerinde düzelme
- Eklem ağrılarında azalma
- Hormonal dengenin yeniden kurulması
- Doğurganlıkta artış (özellikle PCOS hastalarında)
- Psikolojik iyilik halinin güçlenmesi, özgüvende artış
🧭 Sonuç: Her Kilo Veremeyen Birey "İradeyi Yitirmiş" Değildir
Kilo verememek, irade eksikliği değil; çoğu zaman fizyolojik, genetik ve hormonal etkenlerin bir sonucudur. Bu nedenle, cerrahi destek almak utanılacak bir durum değil; bilinçli bir tedavi kararıdır.
VKİ'niz 30'un üzerindeyse, daha önce çeşitli yöntemler denemenize rağmen kalıcı sonuçlar alamadıysanız, siz de tıbbi olarak obezite cerrahisi için değerlendirilebilirsiniz.
